07-04-2019: De preek van de vijfde zondag van de Veertigdagentijd 2019
Het Evangelie van vandaag gaat over vergeving, en hoe! Verleden week hoorden we de parabel van de verloren zoon, dat was een parabel, een verhaal, maar hier is het werkelijkheid. Schriftgeleerden en Farizeeën brengen een vrouw bij Jezus. Ze is op overspel betrapt. Jezus is op dat moment in de tempel van Jeruzalem, Hij verkondigt daar Zijn Blijde Boodschap en veel volk luistert. De mensen luisterden graag naar Hem. Triomfantelijk dringen de Schriftgeleerden en Farizeeën met die vrouw tussen het volk door: “Meester, deze vrouw is op heterdaad betrapt!” De huichelaars zeggen tegen Jezus ‘Meester’. Enkele dagen later zal Judas dat ook zeggen: “Gegroet Meester”, het is het moment waarop Judas Jezus verraadt. Op dezelfde manier komen nu de Schriftgeleerden en Farizeeën bij Jezus om Hem in de val te lokken. Jezus weet dat Mozes voorgeschreven heeft dat degenen die overspel bedrijven gestenigd moeten worden. Maar Hij weet ook dat vele Schriftgeleerden en Farizeeën huichelaars zijn; ze passen de Wet toe op gewone mensen, maar zelf staan ze boven de Wet, denken ze. De vrouw staat voor Jezus. Over de man spreekt men niet, waarschijnlijk gevlucht. Dikwijls zijn de vrouwen in zo’n geval de grootste slachtoffers. “Mozes heeft ons in de Wet bevolen zulke vrouwen te stenigen. Maar Gij, wat zegt Gij ervan?” Het is een strikvraag, een val waar ze Jezus mee willen vangen. Want als Jezus zegt: “Ja, ze moet gestenigd worden”, dan ontgoochelt Hij de mensen. Jezus heeft een Blijde Boodschap en heeft Zich altijd ingezet voor de mensen, vooral de zwakke; Hij is altijd bereid geweest om mensen te vergeven en te helpen. Hij kan toch niet zeggen dat ze gestenigd moet worden!? Maar als Jezus zegt: “Neen, niet stenigen”, dan zullen ze Hem aanklagen bij het Sanhedrin. Dan zullen ze zeggen dat Hij tegen de Wet van Mozes is, een bedrieger. Wat doet Jezus? De val staat open. De Schriftgeleerden en Farizeeën lachen in stilte, gemeen. Eindelijk hebben ze Hem. Jezus zwijgt. Dat doet Hij ook als Hij voor Herodes en Pilatus staat. Zwijgen. Jezus bukt Zich en schrijft met Zijn vinger in het zand. De Heilige Augustinus zegt: “God schreef de Wet op stenen tafels, Jezus schijft in het zand. Met dit gebaar toont Jezus Zich als Goddelijke Wetgever, Hij is de rechtspraak in persoon.” Wat schijft Jezus? We weten het niet, maar Hij weet wel wat er in het diepst van ieder mensenhart zit. De Schriftgeleerden en Farizeeën dringen aan, en Jezus… Hij staat op en zegt: “Laat degene onder u die zonder zonden is, de eerste steen werpen.” Weer schrijft Hij in het zand en er valt een stilte. Tijd voor een gewetensonderzoek. Ze ontdekken dat er in hun leven veel is waar ze liever over zwijgen. Degenen die een steen in de hand hebben, laten de steen vallen: “Men weet nooit met die Jezus… Hij laat lammen lopen, doven horen, stommen spreken… Hij is misschien ook in staat om de diepst verborgen zonden bekend te maken.” Een voor een vertrekken ze. Uiteindelijk blijft die vrouw alleen achter, samen met Jezus. Gelukkig die mensen die samen met Jezus leven, die ook met hun zondigheid bij Jezus terecht kunnen. Hij zegt: “Ik veroordeel u niet. Ga heen en zondig van nu af niet meer.” Jezus veroordeelt geen mensen die spijt hebben. Hij veroordeelt wel het kwaad, de zonde, maar mensen wil Hij graag vergeven. Jezus leidt die vrouw, door haar te vergeven, een nieuw leven binnen, gericht op het goede: “Ga heen en zondig van nu af niet meer.” God, Jezus Christus, wil alleen het goede en het leven voor ieder mens, ook voor ons, voor u.
Het gaat Pasen worden, over twee weken is het zover. Wat er in uw leven ook gebeurd is, de Heer staat klaar om te zeggen: “Ik veroordeel u niet, Ik vergeef je, ga heen en zondig van nu af niet meer.” Voor sommige mensen kan het sacrament van Boete en Verzoening een echte bevrijding betekenen, een opluchting waardoor men verder kan, in vrede met God, met medemensen, met jezelf in vrede. Hoe dan ook hebben we allemaal, wie we ook zijn, het vergevende woord van de Heer nodig, om door de barmhartige liefde van God genezen te worden en echt Pasen te kunnen vieren. We kunnen van de Heer Jezus ook leren om niet te oordelen en onze naaste niet te veroordelen. Ook leren we de zonde te vluchten – te beginnen met die van ons –en vergevingsgezind en barmhartig te zijn voor iedereen. In het voetspoor van Jezus gaan wij zo zelf het nieuwe leven binnen en maken we dat ook mogelijk voor anderen, samen gericht op het goede.
Amen.