24-06-2018: De preek van de geboortedag van H. Johannes de Doper 2018
Vandaag is het 24 juni en we vieren dan de ‘Geboorte van Johannes de Doper’. Deze heilige krijgt voorrang op de zondag en dat gebeurt bijna nooit. De zondag gaat vóór op de feestdag van een heilige. Dat geeft aan wat voor bijzondere plaats Johannes de Doper heeft. Daar komt nog bij dat de Kerk meestal de sterfdag van een Heilige viert, de sterfdag als geboortedag in de Hemel. Alleen van Johannes de Doper en van Maria, de Moeder van God, wordt de geboortedag gevierd. Waarom? Ze waren al Heilig – geheiligd door Gods Geest – vóór hun geboorte. Johannes de Doper kennen we het best als strenge boeteprediker die de mensen oproept tot boete en bekering. Vandaag lezen we in het Evangelie over zijn geboorte, en dat zijn familie stechelt over de naam die men aan het kind wil geven. Het was de gewoonte dat een kindje de naam van vader kreeg, en nu wordt een vreemde naam voorgesteld. De vader Zacharias hakt de knoop door: “Johannes is zijn naam”. Familie en buren staan verbaasd en ze ervaren dat God hier de hand in heeft: “Wat zal er worden van dit kind?” Een naam drukt in de Bijbel een opdracht uit; zo betekent de naam Johannes: God is genadig. Heel het leven van Johannes staat in het teken van Gods genadigheid en dat zal hij ook verkondigen: God is goed; Hij houdt van mensen; God heeft genadig neergezien op zijn volk. Johannes is profeet van de Allerhoogste en vanaf de moederschoot is Johannes vervuld van de Heilige Geest van God. Johannes verwijst naar Jezus als de Verlosser, de Redder. God is genadig. Waar Gods genade heerst, hoeven mensen niet bang te zijn, daar is vrede. Gods vrede.
Als ik naar onze samenleving kijk, dan zijn we dat voor een stukje kwijt. Neen, er is geen oorlog in Nederland (God zij dank), zelfs geen voetbaloorlog, maar hoeveel mensen zijn er niet onrustig, zoekend naar… ja, naar wat eigenlijk? Ze weten het zelf niet. Onvrede. Onlangs heb ik een boekje gelezen van Yvonne Zonderop, met als titel ‘Ongelofelijk, Over de verrassende comeback van religie’. Ze schrijft dat de secularisatie in Nederland (een samenleving zonder God) bijna voltooid is. Er wordt in de scholen bijna niets meer gezegd over God en het Christelijk geloof, de mensen van middelbare leeftijd zitten niet in de kerk (op een uitzondering na), vele ouderen hebben de kerk massaal verlaten. Het Christelijk geloof heeft onze cultuur en moraal eeuwenlang gedragen en vormgegeven, maar men heeft het Christelijk geloof overboord gegooid. Men dacht wel een nieuw fundament te vinden om de samenleving op te bouwen. Maar… men vindt geen nieuw fundament. Ondertussen drogen de bronnen voor zingeving steeds meer op. Een aantal jonge mensen zoeken een antwoord op de leegte van het bestaan en… ze zoeken het in religie. Het zijn er maar enkelen die een antwoord zoeken in de Katholieke Kerk. Als de Kerk ons vandaag de Heilige Johannes tot voorbeeld stelt, dan wil de Kerk ons uitnodigen om zijn missie in de wereld voort te zetten. Wij zijn Christenen, Katholiek, en ons leven mag een uitdrukking worden van Gods genadigheid. Wij mogen zoals Johannes de Doper ‘profeten/profetessen van de Allerhoogste’ worden. Hoe is God genadig? Door begenadigde mensen naar medemensen te sturen. Onze Lieve Heer stuurt ons als profeten/profetessen naar de medemensen. Er zijn grote profeten: Franciscus, de pastoor van Ars, Oscar Romero, Moeder Teresa, Johannes Paulus II. Maar in het Oude Testament zijn er ook kleine profeten en profetessen. Dat kunnen wij allemaal zijn, ieder op onze eigen plaats. Dikwijls zullen we roepen in de woestijn van het materialisme; heel af en toe mogen we een wegwijzer zijn en zeggen: “Zie het Lam Gods, kijk naar Jezus Christus”. In elk geval zouden we met onze manier van leven en door onze manier van spreken een verwijzing moeten zijn naar Jezus Christus, als onze Bron van zingeving.
Yvonne Zonderop is zelf niet gelovig. Ze gelooft wel dat de verhalen uit de Bijbel onze samenleving iets te vertellen hebben: solidariteit, vergeving, gerechtigheid, vrede, naastenliefde, dienstbaarheid, zulke dingen. Als je gelovig bent zit er nog een laag onder. Dan kun je Jezus Christus ontmoeten, de levende Heer. We ontmoeten Hem in gebed en in de Heilige Communie, we ontmoeten Hem in gelovige mensen. Laten wij ons hart openen voor Zijn genadige aanwezigheid zodat zijn vuur en zijn Geest , zijn vrede en liefde ons in beweging brengt.
Amen.
