02-09-2018: De preek van de tweeëntwintigste zondag door het jaar 2018
Volgens een peiling in Europa is God voor vele mensen een Onbekende. Hij telt niet meer mee. Ook Nederland loopt niet warm voor God. Liever zoeken mensen in zichzelf naar individuele zelfontwikkeling en vrijheid. Geen God nodig. God staat in de weg! Een Chinees kunstenaar en balling, Ai Weiwei, zegt dat de Westerse vrijheid ‘fake’ is. We willen alsmaar meer en beter, we lopen ons te pletter tegen deadlines, we volgen kritiekloos de nieuwste trends, we werken lijstjes die ons voorgeschoteld worden af: ‘to do, must see of must have’, we zijn gevangenen van luxe en comfort. Daartegenover zegt Paulus dat Jezus ons heeft vrijgekocht uit dit zinloze leven. De Christengelovige is een vrij mens.
Toch wordt in het Evangelie van vandaag gesproken over Gods wet. Een wet maakt toch onvrij!? Of niet? Volgens de eerste lezing niet. Mozes zei: “Luister naar Gods voorschriften en bepalingen en handel daarnaar. Dan zult gij LEVEN”. Leven! Leven als je luistert naar Gods wet. Wat is Gods wet dan? Gods wetten zijn gewoonlijk kort, klaar en duidelijk geformuleerd. In Vlaanderen klinkt het zo: “Bovenal bemin één God, zweer niet ijdel vloek noch spot, heilig steeds de dag des Heren, vader moeder zult gij eren, dood niet geef geen ergernis, doe nooit wat onkuisheid is, vlucht het stelen en bedriegen, ook de achterklap en ’t liegen, wees steeds kuis in uw gemoed, en begeer nooit iemands goed.” Tien korte geboden door God gegeven die WEGWIJZERS zijn voor het leven. Duidelijk. Maar in Jezus’ tijd geleek Jeruzalem op het Europees parlement. Als een wet gestemd wordt, komen er meteen extra regeltjes bij. Zo ook de Farizeeën in Jezus’ tijd. De Farizeeën moesten de wet bewaren en uitleggen, maar ze hadden een doolhof van 613 extra voorschriften en regeltjes erbij gemaakt. Een kat kon haar eigen jongen niet meer erin terugvinden. Het waren geen wegwijzers, maar wegomleggingen en wegversperringen. Jezus’ kritiek is dubbel: Ten eerste bekritiseert Hij het Farizese doolhof dat niet verwijst naar God en waar geen leven meer in zit; ten tweede herhaalt Hij de woorden van de profeet Jesaja: “Dit volk eert Mij met de lippen maar hun hart is ver van Mij”. Broeders en zusters, volgens de Bijbel is het hart de plaats waar de beslissingen worden genomen. In ons hart kiezen we voor goed of kwaad, voor samenleven of egoïsme, voor leven of dood. Eten met ongewassen handen is geen overtreding van Gods gebod, het is hoogstens niet hygiënisch en beleefd. In het Evangelie benoemt Jezus de echte overtredingen, dertien stuks (u kunt ze nog eens nalezen op uw blaadje), en ze komen uit het hart. Hoe kunnen wij nu ons hart goed houden en gericht houden op Gods Liefde en geboden? Het Evangelie en ook vele heiligen leren ons dat de zintuigen de poorten van ons hart zijn. Waar kijken we naar? Waar houden we ons mee bezig? Wat doen we? Dat waar we ons mee bezig houden heeft een invloed op ons hart en op onze daden. In onze tijd zijn er vele mensen die met zichzelf in de knoop zitten, het licht dreigt in hun leven uit te gaan. Hoe komt dat? Ieder mens mag zich de vraag stellen, heel eerlijk: met wat vul ik mijn hart? Luister naar Jezus, Hij noemt de dertien hartvervuilers op: “boze gedachten, ontucht, diefstal, moord, echtbreuk, hebzucht, kwaadaardigheid, bedrog, losbandigheid, afgunst, godslastering, trots, lichtzinnigheid (…) dit bezoedelt de mens” zegt de Heer van het Leven.
Onze moderne tijd bouwt een hoge muur om de Heer van het Leven buiten te houden, Hij telt niet meer mee, Hij staat in de weg. De Bijbel leert dat dit heel onverstandig is, dwaas zelfs. Want wie naar Gods voorschriften en bepalingen luistert en er naar handelt, zal LEVEN. Laten wij als enthousiaste kinderen luisteren en leren en leven. Open uw hart voor Gods Woord en laten we ons hart voorbereiden op de ontmoeting met Jezus Christus in de Heilige Communie. Daarin komt de Heer zelf ons tegemoet om ons hart goed te maken, om het te herstellen waar het beschadigd is, en om enthousiast het leven in te gaan. De Heer komt in ons hart wonen als in een tempel zodat onze geest, onze ziel, ons hart, onze tong, onze gedachten, ons gedrag en ons hele lichaam gezegend en geheiligd mogen zijn. Zo bouwen we – vanuit ons hart – een samenleving op waar het voor iedereen goed is om te wonen, te werken en… te leven.
Amen.
