11-11-2018: De preek van de tweeëndertigste zondag door het jaar 2018
Vandaag 11 november 2018 gedenken we de wapenstilstand van de Eerste Wereldoorlog 1914-1918. Het is precies honderd jaar geleden dat deze Grote Oorlog stopte. Een waanzin met meer dan tien miljoen doden en nog meer gewonden. Er zijn enorme kerkhoven aangelegd in België en Frankrijk. Als kind ging ons schoolreisje daar naartoe om stil te staan bij de verschrikkingen van de oorlog en om de doden te gedenken. Honderd jaar geleden werd er gezegd: “Nooit meer oorlog”, maar de Tweede Wereldoorlog (1940-1945) maakte nog meer slachtoffers. Ondertussen is er hier in Europa al meer dan 70 jaar vrede en het ziet er naar uit dat het zo nog wel zal blijven. Hopen we. Maar in de rest van de wereld is er niet altijd vrede. Ook Christenen worden op vele plaatsen in de wereld onderdrukt en vervolgd. Denk maar aan de Christenen in Pakistan, waar de vrouw Asia Bibi het gezicht van is.
Wat heeft dit te maken met het Evangelie van vandaag? Een weduwe – we weten niet hoe haar man overleden is – gaat naar de Tempel. Als gelovige weet ze zich door God bemind en ze wil tegenover God geen halve dingen doen. In haar armoede begrijpt ze dat als je God hebt, je eigenlijk alles hebt. Deze vrouw weet zich door God bemind en zij bemint God, helemaal, totaal. Hoe anders is het gesteld met de schriftgeleerden. Ze hebben drie gebreken: pretentie, hebzucht en schijnheiligheid. Ze worden door Jezus scherp veroordeeld. Jezus stelt de arme weduwe tot voorbeeld, ook voor ons. Ze had twee muntjes. Praktisch gezien had die weduwe beter één muntje kunnen houden om van te leven. Ze had kunnen denken: “Ik gooi één muntje in de schaal en hou het andere voor mezelf” om bijvoorbeeld een koteletje te kopen. Maar neen, tegenover God wil ze geen halve dingen doen: ze ontdoet zich van alles. Dat kunnen wij van haar leren! Ze leert ons dat er een verschil is tussen hoeveelheid en volheid. Je kunt rijk zijn, veel geld hebben, maar gierig zijn. Het hart is niet vol. Waarmee kun je je hart best vullen? met liefde, geloof, hoop, vergeving. En wat gebeurt er dan? Vanuit die volheid ontvang je vrede, Gods vrede die alles te boven gaat. We kunnen ook onze tijd geven, aandacht, onze talenten inzetten voor een ander; dus niet om er zelf beter van te worden, maar om de ander of de gemeenschap te helpen. En wat ontvang je dan? Vanuit die overgave ontvang je in je hart vrede, Gods vrede en vreugde.
Ieder van ons kan zijn of haar eigen steentje bijdragen door bijvoorbeeld vrede te stichten in het eigen gezin, in de directe omgeving, in de parochie, op het werk, in de hobbyvereniging, plaatsen waar soms kleine oorlogjes kunnen heersen, al of niet zichtbaar. Vrede is een gave, maar ook een opgave, je moet er iets voor doen of laten. Vrede is vooral een gave van God. De Heilige Franciscus van Assisi wist dat en hij zei: “Heer Jezus, maak mij tot een instrument van Uw vrede”. De Engelsen vertalen het eigenlijk mooier: “Make me a channel of Your peace”, maak van mij ‘een kanaal’ van Uw vrede. Door een kanaal stroomt water; als je een kanaal van God bent, komt er uit jouw hart vrede, liefde, vreugde en zoveel meer. Trouwens, volgens mij zijn er drie soorten vrede: de Vrede van God die komt uit overgave aan Hem; daaruit komt de innerlijke vrede zodat je in vrede leeft met jezelf; daaruit komt de vrede met de naaste, waardoor je in vrede leeft met heel de wereld. Uiteindelijk begint het bij God, de Koning van de Vrede.
Na vier jaar en miljoenen slachtoffers kwam in 1918 de vrede op 11 november. Jezus heeft gezegd: “Zalig die vrede brengen, want zij zijn kinderen van God”. Wapenstilstand mag ons uitnodigen vredebrengers te zijn zoals Franciscus van Assisi zei: “Heer Jezus, maak mij tot een instrument/kanaal van Uw vrede: laat mij liefde brengen waar haat is, eenheid waar mensen verdeeld zijn, vergiffenis aan mensen die zwak zijn, laat mij hoop geven aan wie niet meer hoopt, geloof aan wie twijfelt, laat mij licht brengen waar het duister is en vreugde waar mensen bedroefd zijn. Heer Jezus, help mij niet zozeer om zelf gelukkig te zijn als anderen gelukkig te maken, niet zozeer om zelf begrepen te worden als anderen te begrijpen, niet zozeer om zelf getroost te worden als anderen te troosten, niet zozeer om bemind te worden als anderen te beminnen. Want als ik geef zal mij gegeven worden, als ik vergeef zal mij vergeven worden, als ik sterf zal ik voor eeuwig leven.” Broeders en zusters, Laten wij ons hart openen om Jezus te ontmoeten in de Heilige Mis, waarin we de overwinning van Jezus vieren die de dood overwonnen heeft. Hier leren we dat de Heer sterker is dan alle duistere machten van de geschiedenis, dat liefde sterker is dan haat, en dat de Kruisdood van Jezus de muren van haat heeft neergehaald om mensen met elkaar te verzoenen en vrede te brengen.
Amen.
