30-10-2016: De preek van de eenendertigste zondag door het jaar 2016
Er werd gesproken over de profeet Jezus, geruchten, verhalen. Wie is die Jezus? Zacheüs is nieuwsgierig. Maar wanneer Jezus naar Jericho komt, wil Zacheüs niet tussen de mensen langs de weg gaan staan. Hij was hoofd van de tollenaars en rijk; hij perste mensen wel eens geld af. Misschien zou Jezus hem op de korrel nemen en hem verwijten maken over zijn zondig gedrag. De inwoners van Jericho, die bang zijn van Zacheüs, zouden hem dan wel eens kunnen uitlachen. Dat zou zijn gezag ondermijnen. Trouwens, Zacheüs is niet zo groot en voelt zich toch al onzeker. Neen, hij kan best onzichtbaar blijven. Zacheüs verzint iets om Jezus op een veilig afstandje te bekijken. Eigenlijk staat er: “Zacheüs wil zien wie Jezus is”. Dat is meer dan op een afstandje kijken; om te zien wie iemand is, moet je naar de binnenkant kijken, naar het hart. Blijkbaar oefende Jezus een sterke aantrekkingskracht uit op Zacheüs. In een boom klimmen en op een boomtak zitten is onwaardig voor iemand van zijn positie, maar toch deed hij het. Waarom? Volgens mij verwachtte Zacheüs diep in zijn hart iets van Jezus, een contact misschien. Half onbewust hoopt hij op een verandering. Ondanks zijn macht en rijkdom was een tollenaar – zeker de hoofdtollenaar – eenzaam. Veel stadsgenoten negeerden hem. Wie zich dan aan geld en macht vastklampt, kan zich afvragen: “Heeft mijn leven zin? Wat betekent mijn leven eigenlijk? Is dit alles? Ik ben er klaar mee”.
Beste mensen, Er is de laatste tijd veel te doen over een ‘voltooid leven’: praatprogramma’s op tv, in de pers, in kranten, vandaag ook weer in het Brabants Dagblad. Mensen zijn niet ongeneeslijk ziek, nog niet zó oud; ze ervaren lijden, vaak psychisch lijden en ze verlangen naar euthanasie, een zogenaamd ‘menswaardig einde’. Vandaag in de krant, ik citeer: “Kijk naar ons om, sluit je ogen niet voor psychisch leed. En: gun mij dat ik ga.” Ik ben er klaar mee. Zo’n mensen lijken op Zacheüs. Ik hoop en bid dat mensen die denken dat hun leven ‘voltooid’ is en geen zin meer heeft, Jezus ontmoeten. Dat ze, zoals Zacheüs, hopen dat Jezus een nieuw licht kan laten schijnen en verandering op gang brengt. Zacheüs is waarschijnlijk even in verwarring als Jezus bij de boom blijft staan en hem vriendelijk aanspreekt. Jezus beschuldigt niet. Waarschijnlijk dacht Zacheüs: “Wie is die Jezus die me accepteert zoals ik ben, die vandaag zelfs mijn gast wil zijn, die er zich niets van aantrekt als andere mensen er schande van spreken dat Hij bij mij, een tollenaar en landverrader, wil eten? Wie is Hij toch?” In de bekering van Zacheüs zijn twee dingen belangrijk. Ten eerste: Zacheüs breekt volkomen met zijn oude leven. Hij laat zijn negatieve gedachten en gedragingen varen. Door het ‘zien van Jezus’, als door een wonder, laat Zacheüs zijn hardheid en wantrouwen los. Hij was zo gefocust op zichzelf, zijn rijkdom en zijn geld, maar hij slaat om naar vrijgevigheid: “Heer” zegt hij “bij deze schenk ik de helft van mijn bezit aan de armen; en als ik iemand iets afgeperst heb geef ik het hem vierdubbel terug”. Zacheüs breekt met zijn zondig verleden. Het tweede wat belangrijk is, is het effect van een paar woorden van Jezus op het hart van een mens. Jezus begint niet te redeneren en campagne te voeren voor zijn zaak zodat Zacheüs zou veranderen ten goede. Jezus kijkt hem alleen maar aan, liefdevol, en zegt bijna niets. Ook bij mensen van onze tijd kan een diep contact met de Verrezen Jezus een grote verandering op gang brengen.
Een paar weken geleden heb ik een echtpaar ontmoet, van oorsprong moslims. Tijdens een gesprek met een Christen, die sprak over Jezus als Redder en Zoon van God, was de vrouw zo onder de indruk dat ze ’s avonds in gebed vroeg: “God, maak me duidelijk hoe het zit”. Het is bekend dat Jezus in een droom aan moslims. Ook aan deze vrouw verscheen Jezus. Er gebeurde niet zoveel, zei ze, de Heer sprak slechts enkele woorden: ‘Vertrouw op Mij, het komt allemaal goed’.” Dat eenvoudige en vriendelijke verzoek van Jezus, was voor deze vrouw onweerstaanbaar. Ze werd Christen. Haar man moest er niets van weten en werd zeer boos. De nacht daarop verscheen Jezus in een droom aan hem. Nu zijn ze beiden gelukkige Christenen, de vreugde spat van hun gezicht, zo enthousiast zijn ze. Blij dat ze Jezus als Redder hebben leren kennen. Beste mensen, bijna niemand vindt de weg naar Jezus doorheen theorieën en discussies. Er zijn Christenen die bezig zijn met de dingen van God, maar niet met God zelf. Laten we bezig zijn met de Heer zelf. Laten we Hem vragen om in ons huis, in ons hart, ‘te gast’ te zijn. Laten we Hem in ons hart ontmoeten, van hart tot hart. “Vandaag moet Ik in jouw huis te gast zijn” zegt Hij ook tot u. Laat je de Heer binnen, dan kan er meer in je op gang komen dan je tevoren had verwacht. Met Hem is jouw leven nooit klaar. Hij is de Redder en Verlosser, Hij is in staat om harten te genezen en levens te veranderen, ten goede.
Amen.
