27-11-2016: De preek van de eerste zondag van de Advent 2016
Vanaf dit weekend wordt in heel Nederland en Vlaanderen eenzelfde ‘Onze Vader’ gebeden. Het is het centrale gebed van het Christendom. Als je kijkt naar het buitenland, dan wordt in heel het Engelse taalgebied bijvoorbeeld eenzelfde Onze Vader gebeden, heel Noord-Amerika, Australië, Groot-Brittannië en alle Engelstalige landen die daar tussen liggen hebben dezelfde tekst. Net als de Spaanstalige landen. Tot dit weekend hadden we in Nederland en Vlaanderen – amper 23 miljoen mensen –twee vertalingen van het ‘Onze Vader’. Waar een klein taalgebied groot in kan zijn… Als Vlaming in Nederland moest ik regelmatig schakelen om de juiste woorden te vinden, ik heb regelmatig op mijn tong gebeten. Al langer leefde in beide landen het verlangen om samen met dezelfde woorden het Onze Vader te kunnen bidden. Vanaf dit weekend is het zover. Trouwens, waar komen katholieke Vlamingen en Nederlanders elkaar tegen? In Lourdes en andere bedevaartplaatsen, als we te gast zijn in een Nederlandse of Vlaamse kerk, en de ouderen ook wel op zondagmorgen tijdens de Mis op tv. Het nieuwe Onze Vader is geen compleet nieuwe vertaling. Men is vertrokken van de bestaande vertalingen met behoud van wat in beide vertalingen hetzelfde is. Nu eens is een zinsnede uit Vlaanderen overgenomen, dan weer een formulering die in Nederland gebruikelijk was. Leuk om te weten: de wijzigingen zijn evenredig over Vlaanderen en Nederland verdeeld. Niemand moet zich achtergesteld voelen. Zo baden de Vlamingen “Onze Vader die in de Hemelen zijt, geheiligd zij Uw Naam”, nu “Onze Vader die in de Hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd”, de Nederlandse versie. En het Nederlandse: “Zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven”, wordt: “Zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren”, de Vlaamse wijze. Er zijn nog een paar wijzigingkjes. De grootste verandering: bekoring wordt beproeving. Ik ga u niet met de Griekse grondtekst om de oren slaan, oorspronkelijk is het Onze Vader in het Grieks geschreven, maar men heeft gekozen voor ‘beproeving’ omdat ‘bekoren’ tegenwoordig iets anders betekent. Bekoren betekent in onze tijd ‘aanzetten tot het kwaad’. In de Bijbel wordt dat van de duivel gezegd, niet van God. God zet niemand aan tot het kwaad. Toch is het een Bijbels gegeven dat God het geloof van iemand kan beproeven. Zo wordt Abraham op de proef gesteld. Net zoals Jezus: de Geest dreef Jezus naar de woestijn, waar Hij veertig dagen (…) op de proef werd gesteld (vgl.Mc.1,12-13). Gods Geest lokt ons niet om het kwade te doen, maar brengt ons in situaties waar ons geloof op de proef wordt gesteld. Waarom? Waarom worden mensen beproefd? Om te kunnen doorgroeien als Christen. Zoals een boom die midden in een veld staat en door de beproeving van wind en soms storm stevige wortels krijgt en de diepte in gaat, zo worden ook wij wel eens beproefd om sterker te staan in het geloof. We komen allemaal wel eens in een situatie waar we moeten kiezen: voor God en dus tegen het kwaad, of als we voor het kwaad kiezen, tegen God. Eigenlijk is het in en door de beproeving dat je weet of je werkelijk in God gelooft, of je Hem onvoorwaardelijk vertrouwt, zelfs in stormen en het donkerste uur. Als puntje bij paaltje komt, gaat het erom dat we onze roeping als Christen niet zouden verloochenen. Ik hoop dat u door mijn uitleg straks klaar bent om het ‘Onze Vader’ op-nieuwe-wijze te bidden.
Er klaar voor zijn… tegenwoordig moet je voor vanalles en nog wat klaar zijn: voor de school, voor je hobby’s, je werk, je vakantie, je pensioen. Naast het drukke wereldse gedoe is er ook de rustige, aardige stem in ons binnenste die ons uitnodigt: “Maak de weg klaar voor de Heer!” Richt je hart en verstand op het Kind in de kribbe dat verwacht wordt. Ben je er klaar voor? Laat je niet helemaal in beslag nemen door materiële dingen, bereid je voor op de ontmoeting met de Heer. Alle dagen van de week kun je je bezighouden met hobby’s en andere dingen. Op zondagmorgen mag je de Heer Jezus ontmoeten in Zijn Woord en Brood, daar gaat niets boven of voor. Deze Adventsperiode is de tijd om je daar weer bewust van te worden en om je voor te bereiden. God, onze Hemelse Vader, heeft veel voor je klaarliggen. Hij wil je steun en troost geven op je tocht door het leven. Hij wil vrede geven midden in de beproeving, en zoals we nu weten worden we allemaal beproefd. Onze Vader God wil je een vreugde geven die niet gebaseerd is op onmiddellijke bevrediging van je verlangens, maar die gebaseerd is op Zijn aanwezigheid. Zoek Zijn aanwezigheid, want Hij wil je hoop en energie geven wanneer jouw uithoudingsvermogen verslapt. We worden dan ook door de Heer zelf uitgenodigd om in deze tijd verwachtingsvol uit te zien. Hij nodigt ons uit om elke dag met Hem te praten, bidden, en ook naar Hem te luisteren. Mooi is het dat we nu in Nederland en Vlaanderen dezelfde tekst van het Onze Vader kunnen bidden om Hem te loven, prijzen en danken.
Amen.
