17-04-2016: De preek van de vierde zondag van Pasen 2016
Ongeveer twee weken geleden ben ik met een paar Belgische vrienden naar Den Bosch gereden. Er is daar een tentoonstelling van Jheronimus Bosch, een Nederlandse schilder die leefde in de middeleeuwen (van 1450 tot 1516). Jheronimus Bosch schilderde over de schepping, het Laatste Oordeel, Hemel, hel, vagevuur, Engelen en Heiligen, Jezus en Maria. Typisch Bijbelse, Christelijke, zeg maar Katholieke thema’s. Voordat ik naar Den Bosch ging, had ik een boek gekocht met “Het complete werk” van Jheronimus Bosch. Ik had me dus al wat ingelezen, of beter ‘ingekeken’; al zijn schilderijen en tekeningen staan in het boek. Toen ik in het museum was, dacht ik grote afbeeldingen te zien, maar het waren kleine schilderijtjes, tot in detail geschilderd, mooie kleuren, rare figuurtjes die tot de verbeelding spreken, prachtig gewoon. Er was één werk bij waar ik niet zoveel mee kon: “De hooiwagen”. Op dat schilderijtje zie je Jezus in de wolken, en in een mooi landschap een enorm hoog opgetaste hooiwagen. Erbovenop en eromheen het aardse leven. Allerlei rare figuren trekken de hooiwagen voort; achter de hooiwagen een stoet mensen van allerlei rangen en standen: Paus, keizer, koning, hertog, ze zitten op paarden, tussen andere mensen van allerlei slag. Ik wist niet wat het betekende, tot ik de uitleg hoorde via zo’n audiotoestelletje. Je moet dan een hoofdtelefoon opzetten en een nummer intoetsen en dan hoor je een vriendelijke damesstem. Deze dame vertelde dat als de zon op het hooi schijnt, het er als goud uitziet: goudgeel. Een hysterische menigte probeert hooi uit de hooiwagen te plukken. Er wordt gevochten om het goudgele hooi; het leidt tot moord en doodslag (iemand snijdt een ander de keel over). Het hooi is niets waard, maar iedereen jaagt het na alsof het goud is. Wat betekent het? Via dat audiotoestelletje hoorde ik dat Jheronimus Bosch de hebzucht van mensen, de vergankelijkheid en de ijdelheid van de wereld heeft willen schilderen. Alles in deze wereld is vergankelijk, het gras verdroogt tot hooi en verdort tot niets.
De boodschap is duidelijk: niet alles dat er als goud uitziet is goud. Trouwens, als je goud hebt, word je dan gelukkig? Vaak zoekt men het geluk op de verkeerde plaatsen. In het schilderij “De hooiwagen” wordt in de wolken de Verrezen Jezus afgebeeld; Hij ziet tot wat mensen allemaal in staat zijn en willen doen om gelukkig te worden. Als Christen mogen we geloven dat de Heer naar onze wereld gekomen is om ons de weg naar het geluk te wijzen. Tijdens zijn leven op aarde heeft de Heer het niet gemakkelijk gehad. Net als ieder ander mens heeft de Heer honger, dorst, vermoeidheid gekend. Hij heeft een zware kruisweg gelopen, is gekruisigd en gestorven. Nadat de Heer in een graf lag, is Hij op de derde dag Verrezen, opgestaan uit de dood. De boodschap van Jezus én Jheronimus Bosch is duidelijk: wilt gij gelukkig worden? Richt dan uw blik op de Verrezen Jezus. Dat wil zeggen: geloof dat Jezus leeft! Geloof dat de Heer u uitnodigt om deel te hebben aan Zijn leven.
In het Evangelie van vandaag zegt Jezus tot zijn leerlingen – en wij zijn door ons doopsel toch allemaal leerlingen, dus Hij zegt het ook tot ons – “Mijn schapen luisteren naar mijn stem en Ik ken ze en ze volgen Mij”. Wij worden uitgenodigd om geen hooiwagens te volgen met goudgeel hooi, we mogen Jezus volgen. Want Hij zegt: “Ik geef eeuwig leven”. Geen hooi dus, hoe mooi goudgeel het ook is. “Eeuwig leven” zegt Hij, en “zij zullen in eeuwigheid niet verloren gaan en niemand zal ze van Mij wegroven”. Jezus Christus leert ons een leven te leiden – hier op aarde al – dat werkelijk gelukkig is, verbonden met Hem. Hoe kunnen we onze band met Hem versterken? Door te bidden voor elkaar. Door de Bijbel te lezen die ons inspireert tot goede daden. We kunnen Jezus ontmoeten in de Heilige Communie, het is een voedsel dat niet bederft. De Heilige Communie herstelt mensen, geneest harten en relaties. We worden door de Heilige Communie broeders en zusters van elkaar, kinderen van God onze Vader, met Jezus als Grote Broer en Maria als Moeder. Beste mensen, broeders en zusters, Als wij in geloof en liefde met God en elkaar verbonden leven, dan vinden we hier het geluk, nog niet helemaal, het volmaakte geluk komt pas in de Hemel. Ondertussen mogen wij er hier op aarde, met de nodige hulp van boven, iets moois van maken.
Amen.