17-04-2014: De preek van Witte Donderdag 2014
Vooraleer Jezus de voeten van zijn leerlingen wast opent Hij de viering met de volgende woorden: “Vurig heb Ik verlangd, eer Ik ga lijden, dit Paasmaal met u te eten” (Lc.22,15). Daarna stelt Jezus de Eucharistie in en geeft zichzelf aan zijn vrienden onder de gedaanten van Brood en Wijn. “Vurig” staat er, heeft Hij ernaar verlangd. In het vurig verlangen van Jezus kunnen we het verlangen van God zelf herkennen: zijn liefde voor zijn schepping, voor de mensen, voor ieder van ons. Gods persoonlijke liefde voor ons die ons tot zich wil trekken. Gods Zoon Jezus verlangt met vurige liefde naar ons, Hij wacht op ons, Hij wil dicht bij ons zijn. En wij? Verlangen wij naar Hem? Voelen we ons innerlijk gedreven om de Heer te ontmoeten? Verlangen wij er naar om één te worden met Hem in de Eucharistische gaven van Brood en Wijn? Of zijn we gevuld met andere dingetjes, afgeleid, misschien onverschillig? Lege stoelen, met of zonder een goed excuus, zijn voor ons een pijnlijke realiteit dat velen Jezus Christus niet meer kennen, beminnen en navolgen. Gelukkig zijn wij wel hier, tijdens de nacht waarin Jezus wordt overgeleverd. Wij willen Hem ontmoeten, beminnen, navolgen. En ja, de kerken zouden wat voller mogen, maar deze avond zullen toch ruim 2,3 miljoen mensen kijken naar The Passion op de Vismarkt in Groningen. Een muzikaal evenement van de omroepen EO en RKK (sluikreclame: het begint om 20.30 en duurt tot 22.00 uur) met als centraal thema: het lijdensverhaal van Jezus. Het is de moderne variant van de Matthäuspassion. Velen leven toch nog mee, God dank! Toch zijn wij – hier bijeengekomen – meer begenadigd.
Tijdens zijn laatste maaltijd heeft Jezus vooral gebeden. Paulus – we hoorden hem in de tweede lezing – heeft duidelijk de woorden van de transsubstantiatie genoteerd; de woorden “dit (brood) is Mijn Lichaam – dit (de wijn) is Mijn Bloed” maken deel uit van dit grote gebed van Jezus. Jezus zet zijn Lijden om in gebed, beter: Jezus zet zijn Lijden om in Liefde. Lijden in Liefde bezit een omvormende kracht, brood en wijn worden omgevormd in Lichaam en Bloed, de Heer zelf. Hij geeft Zichzelf in Brood en Wijn aan ons opdat wij en de wereld omgevormd kunnen worden… in liefde. Jezus wil zo volmaakt één worden met zijn vrienden, dat als wij de Communie ontvangen… dichter kan de Heer niet bij ons komen. Beste mensen, deze eenheid met de Heer en met elkaar moet zichtbaar worden. We kunnen zeggen dat met de Eucharistie de Kerk geboren wordt. We eten in de Kerk allemaal van hetzelfde Brood, we nuttigen het Lichaam van de Heer, in Liefde. Hij maakt ons één. De Communie is de zeer persoonlijke ontmoeting met de Heer, met de Drie-ene God, met elkaar, in de Kerk. Daarom bidden we in het Eucharistische Gebed voor onze Paus Franciscus en plaatselijke bisschop. We weten dat Jezus tijdens die laatste maaltijd bidt voor het geloof van Petrus en zijn opvolgers. We weten uit de geschiedenis dat Petrus en zijn opvolgers, doorheen de stormen van de geschiedenis – vaak zelf veroorzaakt – toch steeds opnieuw ondersteund worden door de onzichtbare hand van de Heer die hen begeleidt over de woeste wateren van de tijden. En Petrus zelf krijgt de opdracht om, wanneer hij tot inkeer (bekering) gekomen is, zijn broeders en zusters te versterken. Vandaag horen we wanneer Jezus de voeten van Petrus wil wassen Petrus dit niet wil. Het strookt niet met zijn idee over de waardigheid van de Meester. Jezus krijgt Petrus toch zover dat hij het laat gebeuren; Petrus bekeert zich. Ja, wij allemaal worden uitgenodigd om de Heer Jezus en God te aanvaarden zoals Hij is, niet zoals wij willen dat Hij is. We hebben allemaal bekering nodig. We hebben de nederigheid nodig om ons de voeten te laten wassen. Ik weet niet of u het nog weet, maar verleden jaar heeft Paus Franciscus op Witte Donderdag de voeten gewassen van twaalf jonge gevangenen in een jeugdgevangenis. Hij waste en kuste hun voeten, een gebaar om de nederigheid van Jezus te herdenken. Onder de twaalf waren twee jonge vrouwen en twee moslims. Wij mogen de Heer hierin navolgen. De Heer wil ons Zijn Licht, Zijn Liefde schenken in de Communie. In dit uur vragen we aan Onze Lieve Heer dat Hij naar ons kijkt, zoals Hij naar Petrus keek, op het juiste moment, met liefde, zodat wij de kracht krijgen om ons te bekeren. Zodat wij ons laten vullen met Zijn Liefde opdat we zijn Licht en Liefde kunnen uitdragen in de duisternissen om ons heen, opdat Gods Glorie mag schijnen overal in deze wereld, tot omvorming van mens en wereld.
“Vurig heb Ik verlangd dit Paasmaal met u te eten”. Heer, wek ook in ons een vurig verlangen naar U. Versterk in ons de liefdevolle eenheid met U en onder elkaar. Geef aan uw Kerk die eenheid, zodat de wereld mag geloven.
Amen.
