15-06-2014: De preek van de Heilige Drie-eenheid 2014
Broeders en zusters, Iets wat alle Christenen geloven is dat God drie-een is. Waarom geloven Christenen in de Drie-eenheid van God? 't Is in onze tijd al moeilijk om te geloven dat God bestaat, zonder de rebus dat Hij 'drie-een' is! Vandaag de dag zijn er mensen – ook Christenen – die het niet erg zouden vinden moest men de Drie-eenheid van God laten vallen, ook omdat Joden en islamieten in een God geloven die één is. Waarom geloven Christenen in de Drie-ene God? Het antwoord is: Christenen geloven dat God drie-één is omdat wij geloven dat God Liefde is. Als God liefde is, is er 'iemand' die Hij bemint. God is geen lege liefde die zich tot niemand richt, Gods liefde richt zich tot iemand. Maar, we vragen ons af: van wie houdt God, om liefde te zijn, in Zichzelf Liefde te zijn? Het eerste antwoord: God bemint de mensen! Maar, de mens bestaat pas enkele duizenden jaren. En daarvoor dan, van wie hield God daarvoor dan? Een tweede antwoord: God bemint de Engelen! Maar, de Engelen zijn ook geschapen geesten; ze hebben een begin. Van wie hield God daarvoor? Een derde antwoord: God hield van de kosmos, het heelal. Maar, het heelal heeft ook een begin gehad. Van wie hield God daarvoor om Liefde te kunnen zijn? God kan toch niet beminnen op een bepaald moment in de geschiedenis, want God verandert niet. Hij is zoals Hij is. We kunnen niet zeggen dat God zichzelf beminde, want zichzelf beminnen is geen liefde maar egoïsme, of zoals psychologen zeggen: narcisme, of zoals ze in Vlaanderen zeggen: nen dikke egoïst. Van wie houdt God dan wel, om Liefde in Zichzelf te zijn? Wat zegt het Christendom? Of beter: hoe heeft God zich geopenbaard? Jezus heeft ons geopenbaard dat God een Vader is, dat Hijzelf de Zoon is, dat ze elkaar zo beminnen zodat de Heilige Geest uit hen voortkomt. God is Liefde in zichzelf, al vóór de tijd. Trouwens, in de liefde zijn er altijd drie: één die bemint, één die bemint wordt, en de liefde zelf die hen verenigt. Als God gezien wordt als een kracht of een macht, zijn geen meerdere personen nodig, want macht kan uitgeoefend worden door één persoon. Maar zo is het niet als God gezien wordt als Liefde. In de theologie zeggen we: God is één (één God) in drie Personen (Vader, Zoon en Geest). De Christelijke visie op God is geen stap achteruit, maar een stap vooruit, die God alleen kan openbaren in het menselijke verstand.
Ik hoor sommigen bijna denken: "jaja, kapelaan toch, wat zijn we daar allemaal mee? Toch een rebus, een rekensommetje?" Dierbare gelovigen, Het nadenken over de Drie-ene God kan het mensenleven beïnvloeden, verrijken ook. Hoe? God – Vader, Zoon en Geest – hebben een relatie met elkaar. Wij – mensen – hebben ook relaties met andere mensen: tussen man en vrouw, moeder en dochter, vader en zoon, buren onder elkaar, parochianen samen, enz... We weten dat geluk en ongeluk op aarde afhangt van onze relaties met anderen. Vraag dat maar eens aan de mensen in Syrië. Als ik een goede relatie heb met mijn medemens, dan gaat het mij ook goed. Het geluk hangt af van de kwaliteit van onze relaties. De Drie-ene God openbaart ons het geheim om goede relaties met anderen te hebben. Wat een relatie goed, mooi en vrij maakt, is de liefde, de liefde tot de naaste. Daarom is het belangrijk om God te zien als liefde en niet als macht of onpersoonlijke kracht. Liefde geeft, macht heerst en grijpt, kracht is onpersoonlijk. Wat een relatie vergiftigt is de ander te willen domineren, gebruiken, beheersen, in plaats van de ander te beminnen en te aanvaarden. In God is er liefde in relaties: Vader, Zoon en Geest, verbonden in liefde.
In de eerste lezing van vandaag openbaart God zich aan Mozes als een: "Barmhartige en medelijdende God, groot in liefde en trouw." Mozes valt daarna op zijn knieën en buigt zich voor God neer, in aanbidding. Het boeddhisme gelooft niet in een persoonlijke en scheppende God; boeddhisten knielen dan ook niet voor God en aanbidden Hem niet. Islamieten knielen voor God en aanbidden Hem, maar een jihad (heilige oorlog) en godsdienstig terrorisme zijn verraad aan God die liefde en barmhartig is. Als God liefdevol en barmhartig is, en als je God ontmoet in gebed en sacramenten, dan ga je niet met geweld jouw gelijk proberen te halen, maar dan ga je daden van liefde stellen. Als God in zichzelf liefde is, moeten wij proberen het ook te zijn door de ontmoeting met God. Onze tijd is de Christelijke God aan het vergeten; dit heeft grote gevolgen. Steeds meer gaat het om: "voor wat hoort wat" of "ik doe iets opdat jij iets voor mij zou doen". Maar het gaat om de liefde, jezelf geven. 't Is goed te weten dat dat reeds in God gebeurt: de Vader geeft zich in liefde aan de Zoon, en omgekeerd. In het Evangelie van vandaag staat volgens mij een van de mooiste verzen uit de Bijbel: "Zozeer heeft God de wereld liefgehad, dat Hij zijn Zoon heeft gegeven, opdat al wie in Hem gelooft, niet verloren zal gaan, maar eeuwig leven zal hebben". Ik voeg daaraan toe: "(God heeft Zijn Zoon aan ons geopenbaard) om ten diepste gelukkig te kunnen zijn, om in liefde te leven, nu en in de eeuwen der eeuwen".
Amen.
