25-12-2013: De preek van Kerstmis 2013
Enkele vragen: kent u Napoleon Bonaparte? En Elvis Presley? Ik denk van wel. En Julius Caesar? Waarschijnlijk heeft u er al wel van gehoord. Kent u Jezus Christus? Ik denk het wel, anders was u niet hier. Maar houdt u van Napoleon of Elvis of Julius? Ik denk het niet. Misschien houdt u van de muziek van Elvis Presley, maar Elvis is toch echt dood. Houdt u van Jezus Christus? Ik hoop van wel; honderden miljoenen Christenen houden van Jezus. Kortom, het grote verschil met al degenen die gestorven zijn en Jezus, is dat Hij leeft, Hij is Verrezen uit de dood, we vieren het met Pasen. Maar vandaag is het Kerstmis. En nu ga ik u een mysterie vertellen: Jezus Christus wordt elk jaar opnieuw geboren. We kunnen tot Hem bidden: “Heer Jezus Christus, Gij die in Bethlehem geboren zijt, kom tot ons! Treedt binnen in mij, in mijn ziel. Vorm mij om. Vernieuw Gij mij. Moge ik en wij allen, uit steen en hout, levende personen worden waarin Uw liefde tegenwoordig komt” (Benedictus XVI, Kerstpreek 2009).
Mensen van alle tijden hebben God op duizend manieren benoemd: God, Allah, de Almachtige, de Totaal Andere, de Absolute… Maar God is vlees geworden “… et incarnatus est…” zingt het koor. God heeft zichzelf getoond, geopenbaard in Jezus Christus, geboren uit een vrouw, de Maagd Maria. Eigenlijk is het de belangrijkste Boodschap ooit tot de mensheid gericht. Iemand van ‘boven’ – “van alzo hoge” zingen we – daalde neer en werd één van ons mensen: Jezus Christus. Het is de centrale en belangrijkste gebeurtenis uit het verleden en de toekomst. Een van de belangrijkste vragen die de grote theologen uit de Middeleeuwen bezighield was: waarom is God mens geworden? Veel mensen van de moderne tijd hebben geprobeerd om God uit hun hoofd en hart weg te redeneren. Ze denken zelf in staat te zijn om de zin van het leven, de zin van het heelal en de zin van de geschiedenis te ontdekken. De gedachte aan God is lastig, absurd, vijandig en volgens hen totaal nutteloos. Hun hart is in duisternis, misschien bitter, troosteloos. En toch… wij vragen ons af: waarom werd God mens? Terwijl we er hier in deze kerk over nadenken, stijgt op deze dag, Kerstmis, waarop de geboorte van Jezus gevierd wordt, in de mooiste kathedralen en kleinste kerkjes, van Azië tot Afrika, over heel de wereld, gezangen omhoog van mannen, vrouwen en kinderen, die de komst van God verwelkomen. Ze zijn blij, dankbaar. Ze geloven in een God die ons nabij wil zijn als een Vriend, een God die ons nabij wil zijn als een Broer, een God in vlees en bloed en onze verborgen en onafscheidelijke Metgezel op onze tocht door het leven. Waarom werd God mens? Alleen vanuit liefde voor ons, zegt Sint Bonaventura. Ja, God heeft ons altijd liefgehad, velen weten het niet of zijn het vergeten. Maar God toont ons in Zijn Zoon Jezus, hoe Hij iedere grens kan doorbreken. God werd mens en nam elke zwakheid, elke zonde op zich om ons te kunnen overladen met licht en genade, met vrede en tedere liefde. In dit kindje in de kribbe, Hij is de Meester, de Gekruisigde en de Verrezene, mogen wij God herkennen. Het is een God van vrede, niet van geweld; het is een God van vrijheid, niet van dwang; een God van barmhartige liefde, niet van haat en nijd. God heeft zichzelf getoond, geopenbaard: als een liefhebbende Vader, als een Zoon die ons verlost, als een Geest die ons vertroost en inspireert. De Kerk nodigt ons uit om in Hem te geloven als het enige zinnige antwoord op de menselijke dorst naar liefde en volheid.
Ik heb in het begin enkele vragen gesteld, maar kent u Pater Pio? Hij was een volgeling van Franciscus, niet de Paus, maar de Heilige Franciscus uit de 14de eeuw, pater Kapucijn. Pater Pio had mystieke ervaringen van Gods nabijheid en stierf in 1968, dat is nog niet zolang geleden. Wat deed hij met Kerstmis? Iedere Kerstmis weende hij bij het overwegen van de vraag: “Wie is Hij? Wie heb ik in handen als ik aan het altaar het brood consacreer? Wie is dat Kind, dat ik ophef ter aanbidding voor het volk van God? Wie is die Jezus in wiens Naam ik zonden vergeef, wie is Hij die mensen bevrijdt van de ketenen van het kwaad en hun harten opent voor de hoop en gekwetste harten geneest?” Pater Pio droeg ook de stigmata, de wonden van Jezus, en vroeg: “Wie is Hij die mij omvormt en gelijkvormig maakt aan Zijn gewonde lichaam?” De tranen en emotie van Pater Pio waren uitdrukking van zijn liefde voor de Heer Jezus Christus, het Kind in de kribbe. Kerstmis zou voor ons, Christenen van vandaag, pas een zalig Kerstmis zijn, als we dankbaar zijn en vertrouwen hebben in dit Goddelijk Kind. Ja, we weten waar Hij vandaan komt, van alzo hoge; we weten wie Hij is, de Zoon van God! We hoeven niet meteen te wenen, maar we mogen wel ontroerd zijn en dan kan Hij een beetje Hemelse dauw doen neerdalen in uw hart. En zo wordt het een Zalig Kerstmis!
Amen.