24-03-2013: De preek van Sint Jozef 2013
U kent Sint Jozef, als de vader (beter pleegvader) van Jezus, de Zoon van God. Van Sint Jozef wordt gezegd dat hij een grote Heilige is, maar eigenlijk weten we niet veel van hem; in het Evangelie wordt weinig over hem gesproken. Moeten we misschien maar een andere heilige tot voorbeeld nemen, iemand die veel gesproken heeft, waarover veel bekend is en die ook zelf veel geschreven heeft? Neen, dat zou een vergissing zijn. Van Thérèse van Lisieux – die niet veel geschreven heeft en verborgen in het klooster leefde – heeft de Kerk gezegd dat ze kerklerares is, de grootste Heilige van de moderne tijd. Zou Sint Jozef dan geen grote Heilige zijn? Jazeker! Denk maar eens aan de dag of de nacht, wat spreekt ons het meest aan? In eerste instantie: de dag; dan is het licht, je kunt ver zien, je loopt nergens tegenaan. ’s Nachts is het donker, je ziet niks. Tot… tot je ogen aangepast zijn aan het donker. Wat zie je dan? Je ziet het firmament, het uitspansel, de sterren, de Melkweg, tot in het diepste diepe van het heelal kun je kijken. Op het eerste zicht lijkt het duister rond Sint Jozef, we weten niet veel. Maar als je goed kijkt zie je iets majesteitelijks, ontroerend. Eigenlijk is zijn verborgen bestaan grootser en boeiender dan een leven in het daglicht. Pas na eeuwen wordt het leven en de taak van Sint Jozef duidelijker.
Het begon eenvoudig: waken over Gods Zoon Jezus, de Koning van Hemel en aarde. Jozef moest ook Maria beschermen, Haar maagdelijkheid en Heiligheid. Het bleef allemaal verborgen voor de wereld, maar Sint Jozef werkte mee aan het grootste mysterie: de menswording van God. Maar net zoals ieder ander mens moest Jozef op de proef gesteld worden. Maria ontving van de Heilige Geest zonder dat Jozef van iets wist. Toen hij het te weten kwam dat Maria zwanger was: “Omdat Jozef, de man van Maria, rechtschapen was (…) dacht hij erover om van haar te scheiden”. Wat een beproeving! Hij moet zeker tot God gebeden hebben, onder tranen misschien, zuchtend, smekend. Het moet zwaar op zijn hart gedrukt hebben. Hij moet God gesmeekt hebben wat hij moest doen. Waarschijnlijk vermoedde hij wel dat er iets met Maria aan de hand was waar God mee te maken had. Er zijn Heiligen die zeggen dat Sint Jozef zich niet waardig voelde om Messias te dienen, onwaardig om in het gezelschap van Maria te blijven. Hij besluit weg te gaan uit eerbied voor God en Maria. Zijn hart breekt, want hij moet veel van Maria gehouden hebben. En wat zien we dan? Hij mort niet, klaagt niet, is niet verbitterd, niet nukkig. Hier kunnen wij allemaal nog wat van leren. “Terwijl hij dit overwoog, verscheen hem in een droom een Engel van de Heer die tot hem sprak: “(…) Wees niet bang Maria, uw vrouw, tot u te nemen: het Kind in haar schoot is van de Heilige Geest (…) Ge moet Hem Jezus noemen”. Het is Sint Jozef die de naam ‘Jezus’ moet geven aan het Goddelijk Kind. Zo is (in het Evangelie) ‘Jezus’ alles wat Jozef gezegd heeft; maar daarmee heeft Hij alles gezegd. Hij heeft de Naam uitgesproken van Hem die alles verlicht. ‘Jezus’ is het woord waar de mensen van kunnen leven tot het einde der tijden. Wij mogen met Jozef herhalen: ‘Jezus’, ‘Jezus’, ‘Jezus, ik hou van U’, ‘Jezus, ik vertrouw op U’, ‘Jezus, help me’. ‘Sint Jozef, help me om op Jezus te vertrouwen’. Jozef gedroeg zich als de vader van Jezus. Hij was niet bang, verkrampt in de nabijheid van Jezus; Jozef bleef trouw aan de zending die hij van de Hemel had ontvangen. En wij? Blijven wij trouw aan ons doopsel? Blijven wij trouw aan ons werk, aan de roeping die we van de Heer gekregen hebben? Sint Jozef wordt ‘rechtschapen’ genoemd. Er zijn vele rechtvaardigen, maar de ene is de andere niet. Sommige Heiligen munten uit in één welbepaalde deugd; we mogen geloven dat Sint Jozef daar ver boven staat. Hoe is dat gekomen? Ten eerste: de Heiligheid van Sint Jozef nam toe door de dagelijkse omgang met Jezus en Maria. Bepaalde mensen mogen Maria zien, ik denk aan Bernadette van Lourdes, en heel haar leven veranderde. Sint Jozef was minstens dertig jaar met Maria én Jezus verbonden. Jezus, Maria en Jozef moeten veel van elkaar gehouden hebben, door de liefde groeit de Heiligheid en de aandacht voor elkaar. En wij? Beminnen wij Jezus en Maria? Ik vermoed van wel, anders was u niet hier. Maar vragen we dan toch maar aan Sint Jozef dat hij ons helpt nog meer van hen te houden. Ten tweede: Sint Jozef zag hoe Jezus – God zelf – hem diende als leerjongen. Jezus moest als pleegzoon van de timmerman Jozef de werkplaats openen en sluiten, hout hakken, schaven, zagen, houtkrullen opruimen, de vloer vegen, en zoveel meer. Kortom, Jezus gehoorzaamde Jozef in alles: “Hij was hen onderdanig” lezen we in het Evangelie van Lucas. We kunnen zeggen dat Jezus in die dertig jaar maar één ding deed: Jozef gehoorzamen. Jezus was erop gespitst om te luisteren naar wat Jozef wou en dat stipt uit te voeren. En wij? Willen wij ons richten op wat God ons leert via de Bijbel en de Kerk?
Ik kan nog veel over Sint Jozef zeggen, maar ik moet besluiten. Nog één ding: Op de Laatste Dag (bij het Laatste Oordeel) zal Jezus zeggen: “Ik had honger en gij hebt Mij te eten gegeven; Ik had dorst en gij hebt Mij te drinken gegeven; Ik was vreemdeling en gij hebt Mij gastvrij opgenomen; Ik was naakt en gij hebt Mij gekleed”. De meeste mensen hebben Jezus niet letterlijk gevoed, opgenomen en gekleed. Sint Jozef wel. Sint Jozef heeft de Zoon van God letterlijk eten, kleding en een onderdak gegeven. Kortom, broeders en zusters, laten we Sint Jozef als voorspreker vragen. Hij wil ons graag helpen om dicht bij Jezus te komen en om met Hem verbonden te leven, een heel leven lang tot in het eeuwig leven toe.
Amen.
