13-05-2012: De preek van de zesde zondag van Pasen 2012
Jezus heeft dikwijls gebeden voor eenheid en in dit Evangelie gebruikt Hij een prachtig beeld: de wijnstok en de ranken. “Ik ben de Wijnstok, gij de ranken. Blijf in Mij, dan blijf Ik in u. Wie in Mij blijft, die draagt veel vrucht”. De eenheid in de Kerk kan op vele manieren beschadigd en bedreigd worden. Er kunnen afwijkende meningen zijn, zeg maar ketterijen; er kunnen in de Kerk scheuringen (schisma’s) ontstaan; er kan een kerkvervolging uitbreken; de vrede kan men verliezen. Maar volgens mij is in onze tijd het grootste gevaar: onverschilligheid, ongeïnteresseerdheid. Ja, vele mensen hebben over Jezus gehoord, maar Hij doet hen niets, Hij kan hun niets schelen. De besten staan wel open voor mensendienst, maar Godsdienst laat hun onverschillig, ’t interesseert hen niks.
Wat moeten we toch doen om deze mensen wakker te schudden? Velen zijn gedoopt en ze dragen in zich een goudader, de Heer Jezus zelf, maar bij de meesten is die goudader nooit ontgonnen. Ieder mens bezit in zich een oliebron, maar deze is nog nooit aangeboord. Velen hangen als een verdroogde rank aan de vruchtbare Wijnstok die Jezus Christus is. Wat gebeurt er als mensen zich losmaken van de Wijnstok die Jezus is? Ik kijk even naar het verleden. Edward Grey, de Engelse minister van buitenlandse zaken zei in 1914: “De lichten gaan uit in heel Europa en ik betwijfel of we ze nog zien branden in de loop van ons leven”. Winston Churchil zei in dezelfde tijd: “Alles neigt naar catastrofe en ineenstorting alsof een golf van waanzin het Christelijke Europa heeft getroffen”. De Eerste Wereldoorlog brak uit. Alexander Solzjenitsyn schreef later: “de collectieve krankzinnigheid ontstond omdat de mensen God vergeten waren”. De mensen maakten zich los van de Wijnstok Jezus Christus. Paus Benedictus riep in 1914 op de Eerste Wereldoorlog te beëindigen en te stoppen met de “onzinnige slachtpartij”. Het hielp allemaal niets. Een paar jaar later, op 5 mei 1917, deed de Paus iets wat in de ogen van de wereld belachelijk lijkt. Hij besloot aan de litanie van de Maagd Maria de aanroeping toe te voegen: “Koningin van de Vrede, bid voor ons!” In de brief waarin hij dit aankondigt schrijft hij: “Onze bedroefde stem die vraagt om het einde van dit conflict, van deze zelfmoord van het beschaafde Europa, blijft zonder antwoord (…) Daarom wordt tot Maria (…) deze liefdevolle (…) oproep gericht uit elke hoek van de aarde (…): Koningin van de vrede, bid voor ons”. Natuurlijk schenkt geen enkele historicus aandacht aan dit gebaar, maar de Hemel wel! Precies acht dagen later, 13 mei 1917, komt Maria, de Koningin van Hemel en aarde, uit de Hemel als antwoord aan de oproep van de Paus. Maria verschijnt in Portugal, in Fatima. Maria maakt zich kenbaar als: “Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans”. Enkele jaren later vraagt Stalin spottend: “Hoeveel divisies heeft de Paus?” De Paus heeft geen legers, geen aardse macht. Zijn enige macht is zich toe te vertrouwen aan de Moeder van God. In Fatima voorspelde Maria wat er zou gaan gebeuren als de mensen zich nog meer van Haar Zoon, de Ware Wijnstok, zouden losmaken (van de Communistische revolutie, tot de Tweede Wereldoorlog en nog verder). Om de pijnlijke oproep van de Paus, de opvolger van Petrus, te beantwoorden, koos Maria drie kleine kinderen uit een afgelegen Portugees dorp, Fatima. Drie kleinen die niet konden lezen of schrijven, maar die hadden geleerd te bidden en dit met groot geloof deden. Door deze kinderen beperkte de Koningin van de Hemel zich niet tot het voorspellen van vreselijke gebeurtenissen, maar Maria gaf aan Petrus en de Kerk de middelen om ze af te wenden. Maria vroeg aan de kinderen om dagelijks de Rozenkrans te bidden “om de vrede in de wereld te verkrijgen”.
Beste mensen, Ik weet zeker dat Maria ook aan ons vraagt de Rozenkrans te bidden. Heeft u tijd: bid de Rozenkrans; heeft u geen tijd: is het goed om tijd te maken. Een aantal jaren geleden was Johannes Paulus II in Oostenrijk. Velen waren onverschillig en ongeïnteresseerd in wat de Paus te vertellen had. Op gebied van seksualiteit en moraal eisten ze hun recht om hun goesting te kunnen doen. “Alles moet kunnen” zeiden ze en “zwijg over wat de Kerk leert”. Het antwoord van de Paus was wel heel kort. Het antwoord riep afkeuring op bij haast iedereen, de tv-commentatoren en zelfs theologen protesteerden. Wat was dan het antwoord van de Paus? Hij zei: “Als antwoord op uw vragen, geef ik jullie een Rozenkrans om te bidden”. Ik denk dat het het mooiste antwoord en gebaar is om de eenheid te bewaren; Maria zelf zorgt zo dat men als rank verbonden blijft aan de Wijnstok, Jezus Christus. Zo blijven we ‘in’ Hem en zullen we veel vrucht dragen. Neen, de wereld begrijpt dat niet. Ze lachen er mee en zeggen dat het niet meer van deze tijd is. Maar iedere chauffeur heeft een achteruitkijkspiegel om te kijken wat er achter gebeurt. Dat is belangrijk. Tegelijk kijkt elke chauffeur naar voor, naar de weg die voor hem of haar ligt. Men moet de toekomst kunnen inschatten. In het geloofsleven hebben we ook een achteruitkijkspiegel. We kunnen ons niet losmaken van wat er 2000 jaar achter ons ligt, bijvoorbeeld ook van wat Maria ons vraagt te doen. Als we ingaan op haar vraag in Fatima – bid de Rozenkrans – dan is onze toekomst in Haar handen. Dan kan Zij ons in eenheid verbinden als vruchtbare ranken aan Haar Zoon, de Wijnstok Jezus Christus. Een hoopvolle toekomst.
Amen.